Son Dakika Haberleri: Reuters, Afganistan'ın yeni liderini duyurdu!

ABD'nin askerlerini tamamen çekmesine iki hafta kala Afganistan'ı göz açıp kapayıncaya kadar ele geçiren Taliban örgütü, gece yarısı hiçbir direnişle karşılaşmadan Celalabad şehrine girdi. Hemen ardından diğer vilayetler de düştü ve başkent Kabil'de korkulan oldu.Reuters haber ajansı, neredeyse bir hafta içerisinde ülkenin yüzde 90'ını kontrol eden Taliban'ın doğudaki stratejik Celalabad şehrini sabaha karşı 05.29'da ele geçirdiğini 'son dakika' koduyla duyurdu. 350 bini aşkın nüfusu olan Celalabad'dan yayınlanan diğer sosyal medya videolarında, yüzlerce Taliban militanının kent meydanında şehir sakinleri tarafından karşılandığı görüldü.

KABİL KUŞATILDI 

Ancak birkaç saat sonra Afganistan İçişleri Bakanlığı, Taliban militanlarının her yönden başkent Kabil'e girmeye başladığını ve yönetimin devri için müzakerelere başlanacağını duyurdu. Bu haberle dünya şoka uğradı.

Associated Press (AP) haber ajansına göre, bir Afgan yetkili, Taliban müzakerecilerinin, iktidarın 'devri' için hazırlık amacıyla Cumhurbaşkanlığı sarayına gideceğini söyledi. Taliban lideri Molla Baradar'ın da Kabil'e gelmeye hazırlandığı belirtiliyor.Kabil'e giren Taliban, savaşçılarına şiddette başvurmamaları yönünde talimat verdi. Reuters haber ajansı, Doha'da konuşan Taliban liderinin, Kabil'den ayrılmak isteyenlere izin verilmesini söylediğini bildirdi. Taliban lideri kadınların da koruma altındaki bölgelere götürülmesini istedi.Taliban, savaşçılarının başkente girdiği yönündeki haberlerin ardından yeni bir açıklama yaparak Kabil'in etrafının kuşatıldığını duyurdu. Bir Taliban yetkilisi, savaşçılarının kutlama amacıyla silahla ateş etmelerine izin verilmeyeceğini söyledi. Yetkili, Afgan ordusuna mensup askerlerin de evlerine dönmelerine müsaade edileceğini belirtti.Taliban yetkilisi, havaalanı ve hastanelerin işleyişine devam edeceğini, acil ihtiyaçların karşılanmasına engel olunmayacağını kaydetti. Başkentteki yabancıların kenti terk etmelerine izin verileceği, kalmak isteyenlerin ise Taliban yöneticilerine kayıt yaptırmaları gerektiği belirtildi.Taliban sözcüsü ise kadın haklarına saygılı olacaklarını söyledi. Sözcüye göre, burka giymek koşuluyla kadınların eğitim ve çalışma hayatına izin verilecek, ayrıca kadınlar yalnız başlarına dışarı çıkabilecekler.REUTERS: GEÇİCİ HÜKÜMETİN BAŞKANI BELLİ OLDU 

Taliban ayrıca, savaşçılarına başkent Kabil'e giriş noktalarında kalmaları yönünde talimat verdiklerini belirten bir açıklama yaptı. 4,5 milyona yakın nüfusa sahip başkentte sivillerin risk altında olması, gerekçe gösterildi. Örgütün sosyal medya hesapları, kapılarda giriş-çıkışları tutan militanların fotoğraflarını paylaşıyor.

10Taliban'ın açıklamasında, Kabil'in güvenlik sorumluluğunun şimdilik hükümete ait olduğu belirtilerek, iktidarın barışçıl bir şekilde devredilmesi için müzakerelerin sürdüğü kaydedildi. Ancak Kabil'de silah sesleri işitildiği ve Taliban savaşçılarının sokaklarda bayraklarla dolaştığına dair haberler geliyor.

ABD, Kabil Büyükelçiliği'nde 50'den az personelinin kaldığını açıklarken, NATO ise Avrupa Birliği çalışanlarının Kabil'de bilinmeyen güvenli bir yere götürüldüğünü duyurdu. Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, bu sabah ABD'nin Kabil Büyükelçiliği üzerinde uçan Chinook helikopterinin fotoğraflarını bütün dünyaya servis etti.

Afganistan'daki kaos sürerken ABD tarafından en üst düzey açıklama, Dışişleri Bakanı Antony Blinken'dan geldi. Afgan güçlerinin halen ülkeyi savunabileceğini belirten Blinken, Kabil Büyükelçiliği'nin ise havalimanına taşındığını söyledi.ABD başkent Kabil'deki büyükelçiliğini tahliyeye başlarken, Başkan Joe Biden zamana karşı yarış verilen tahliyede görev alacak asker sayısını saatler içerisinde 3 binden 5 bine çıkardı.'TÜM BELGELERİ YOK EDİN' 

Washington yönetimi, Kabil Büyükelçiliği’ndeki personele 'hassas tüm materyallerin yok edilmesi' talimatı verdi. Elçilik personeline gönderilen talimatı, CNN International yayınladı.TÜRKİYE'DEN AFGANİSTAN'DAKİ TÜRK VATANDAŞLARINA ACİL ÇAĞRI 

Türk Dışişleri Bakanlığı ise, Afganistan'dan ayrılmak isteyen Türk vatandaşlarının ivedilikle Türkiye'nin Kabil Büyükelçiliği'ne bilgi vermesini istedi.Cumhurbaşkanı Eşref Gani, Taliban'ın Kabil'e girmesiyle ya örgüte karşı savaş verme ya da teslim olma gibi bir seçenekle karşı karşıya. Kabil, Taliban'ın ilerleyişinden korkup kaçan 750 bini aşkın göçmene ev sahipliği yapıyor.

20AL JAZEERA: KABİL'DE BÜYÜK PANİK VAR, FİYATLAR TIRMANDI 

Al Jazeera, önce yüzlerce ilçeyi alıp daha sonra da günler içinde vilayet merkezlerinde kontrolü sağlayan Taliban'ın Afganistan'ın başkenti Kabil'de paniğe yol açtığını bildiriyor.Kabil'de bulunan Al Jazeera muhabiri Charlotte Bellis, yalnızca dokuz gün önce hiçbir vilayeti elinde tutmayan Taliban'ın ilerleyişindeki hızın 'inanılmaz' olduğunu belirtiyor:"Kabil'de çok büyük panik var. Taliban'ın ele geçirdiği yerlerden kaçan binlerce insanla birlikte şehir dolup taştı. Herkes hesaplarındaki paralarını çekmek için bankalara hücum etti. Yiyecek ve akaryakıt fiyatları tırmandı."DOKUZ GÜN SÜRDÜ 

Militanlar Kabil'e girerken Taliban başkent dışında tüm vilayet merkezlerini ve sınır kapılarını ele geçirdi. Tüm Afganistan'da kontrolün yitirilmesi yalnızca dokuz gün sürdü.Taliban karşıtlığıyla bilinen Belh vilayetinin merkezi Mezar-ı Şerif kenti de Cumartesi günü düştü ve Kabil yönetimi Afganistan'ın kuzeyinde hakimiyetini tamamen kaybetti.İLK FOTOĞRAF AP'DEN 

6 Ağustos akşamı İran sınırındaki Nimruz vilayetinin merkezi Zaranc'ı ele geçirerek şehirlere ilerleyişini başlatan Taliban, 15 Ağustos'ta Kabil'e ulaştı. ABD istihbaratı daha önce Taliban'ın en erken bir ay içinde Kabil'e ulaşmasının beklendiğini aktarmıştı ancak bu teori sahadaki tablo karşısında çöpe gitti.TALİBAN'IN İLK İCRAATI: COVID-19 AŞISI YASAKLANDI 

Taliban, 1996 yılında yıllarca süren çatışmaların ardından Kabil'i ele geçirmişti. Örgüt, dönemin Afganistan lideri Muhammed Necibullah'ı idam etmiş, kadınların çalışması ve kız çocuklarının okula gitmesini yasaklamıştı.Bu hafta ise, militanlar tarafından kontrol sağlanan Paktiya vilayetinde Covid-19 aşısı yasaklandı. Ülkenin doğusundaki Paktiya'daki yasağa ilişkin bir bildiri, hastaneye asıldı.830 MİLYAR DOLAR ÇÖPE GİTTİ 

AP haber ajansı, ABD'nin çekilmeden önce Afgan ordu birliklerinin eğitimi için 830 milyar dolardan fazla para harcadığını ve tüm çabaların bir hafta içinde çöktüğünü bildirdi.Peştunlar, Tacikler, Hazaralar, Aymaklar (Aimaq), Türkmenler, Özbekler, Kırgızlar ve Beluçilerin de aralarında bulunduğu birçok etnik grubun yaşadığı Afganistan'da, 20 ile 40 arası farklı dil ve lehçe konuşuluyor.

30On yıllardır çalkantının dinmediği Afganistan'daki kırılmanın başladığı olay, 1979 yılının son günlerinde başlayan Sovyetler Birliği işgali oldu. ABD'nin direnişçilere destek verdiği 10 yıl süren işgal sırasında çok sayıda ülkeden 100 bini aşkın kişi Afganistan'a giderek Sovyetler Birliği'ne karşı savaştı.Sovyetlerin 1989'da Afganistan'dan çekilmesinin ardından bu kez iç savaşa savrulan ülkede, Cumhurbaşkanı Muhammed Necibullah'ın 1992'de devrilmesiyle Afgan nüfusunun yarısını oluşturan Peştun grupların Kabil'deki hakimiyeti de sarsıldı.İç savaş sürerken kurulan Taliban, farklı grupların desteğini aldı ve 27 Eylül 1996'da Kabil'e girerek iktidarı ele geçirdi. Böylece Afganistan'da, ABD liderliğindeki NATO birliklerinin 2001'deki saldırısına kadar devam edecek dönem başlamış oldu.ABD, 11 Eylül 2001 saldırılarından Afganistan'da üslenmiş El Kaide ve lideri Usame Bin Ladin'i sorumlu tuttu. Afganistan'ı yöneten Taliban'dan El Kaide üslerini kapatmasını ve liderlerini ABD'ye teslim etmesini istedi. Taliban reddetti.

7 Ekim 2001'de Amerikan ve İngiliz uçaklarının Taliban ve El Kaide hedeflerine hava saldırısıyla Afganistan'da yeni bir savaş başladı. Afganistan'ı bu kez işgal eden ABD'ydi. Washington'ın 20 yıllık savaşı, Taliban'la masaya oturulması ve çekilme kararı alınmasıyla bitti.